Çift Oluşumu
Fotonların soğurulmasında karşılaşılan ve öncekilerden tamamen farklı olan diğer bir etkileşme çift oluşumu olayıdır. Yüksek foton enerjilerinde meydana gelen bu etkileşmede soğurucu atomun çekirdeğinin yük alanının etkisiyle bir foton yok olarak artı ve eksi yüklü iki elektron meydana gelir [1]. Bu olay genellikle bir fotonun, atom çekirdeğinin yakınından geçerken meydana gelmekle birlikte, bazen de foton bir elektronun yakınından geçerken de meydana gelebilir. Çift oluşumu olayında foton, enerjisinin tamamını aktararak yok olur [2].
Elektronun durgun kütlesi 0,511 MeV olduğundan bu olayın gerçekleşmesi için gelen fotonun enerjisinin iki elektronun durgun kütle enerjilerinin toplamı olan 1,022 MeV 'den daha büyük olması gerekir. Yani;
Foton enerjisinin 1.022MeV 'lik kısmı elektron ve pozitron (+ yüklü elektron) kütleleri için kullanılırken kalan kısmı bu parçacıklar tarafından kinetik enerji olarak taşınır [3].
Çift oluşumu için tesir kesiti karmaşık bir fonksiyon olmakla birlikte foton enerjisi ve soğurucunun atom numarası ile şu şekilde değişir:
[1] Recep Kandemir, "External Radyoterapide Foton Doz Algoritmalarının Araştırılması" , Lisans Bitirme Projesi, 2012
[2] Prof.Dr. Mustafa Demir, Nükleer Tıp Fiziği ve Klinik Uygulamaları, 2004
[3] Prof.Dr.Güngör Yener. E.Ü Nükleer Bilimler Enstitüsü, Nükleer Radyasyon Fiziği I Ders Notları, 2005
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder